زندان سیاسی

استاد دکتر محمدحسین رجبی دوانی

🚦آیا در دوران حکومت امیرالمومنین علیه‌السلام زندان و زندانی سیاسی وجود داشته است؟ 

📍در این ارتباط باید عرض کرد که در عصر خلافت امیرالمومنین علیه السلام و امام مجتبی علیه السلام که تداعی بخش حکومت امیرالمومنین علیه السلام بود و گرچه بیش از شش ماه طول نکشید، مشاهده می‌کنیم که این امامان عظیم الشان در برابر مخالفان و دشمنانی که از بُعد سیاسی به معارضه پرداخته بودند مواضع قاطع و محکم داشتند.

📍سایر ائمه علیهم‌السلام که دارای حاکمیت و قدرت سیاسی نبودند، چنین سوالی در موردشان موضوعیت ندارد. اما در عهد امیرمومنان علیه‌السلام ما زندان داشته ایم. البته نه زندانی مانند خلفای پیشین و نه حاکمیت های غاصبانه و جائرانه پسین. اما در نفس زندان شکی نیست.

📍ما میبینیم که یکی از بزرگان کوفه به نام وائل بن حجر حضرمی که اهل یمن بود، وقتی خیانت کرد و از کوفه به یمن رفت و با عوامل جنایتکار معاویه تبانی نمود و باعث کشتن عده زیادی از مردم یمن و هواداران امیرالمومنین شد، آن وجود مقدس دو پسر وائل بن حجر حضرمی را به جرم این خیانت که در عرصه سیاسی صورت گرفت و باعث ضربه خوردن به امنیت ملی کشور شد دستگیر می کند و به زندان می‌اندازد تا وائل بن حجر خود را تسلیم کند.

📍البته بعد از مدتی امیرالمومنین علیه‌السلام به شهادت رسیدند و دیگر در تاریخ ذکری از این که زندان این افراد تا کی ادامه داشته مطلبی به میان نیامده، چه بسا در دوره امام مجتبی علیه السلام هم زندان بودند و بعد از شهادت آن وجود مقدس و روی کار آمدن معاویه اینها آزاد شدند.

📍اسم یکی از اینها مسروق بن وائل بن حجر حضرمی است که یکی از کینه توزان به اهل بیت علیهم السلام بوده است که در لشکریان عمر سعد لعنه الله در کربلا برای مقابله با امام حسین علیه السلام حاضر بود و کینه و بغض خود نسبت به امام حسین علیه السلام و خاندان آن حضرت را در سخنانی بیان داشت.(اگر چه با دیدن کرامتی از امام حسین علیه السلام حاضر به جنگ با آن وجود مقدس نشد.)

🔸همچنین امیرالمومنین علیه‌السلام حاکم ری را به نام یزید بن حجیه که از بیت المال اختلاس کرده بود و حضرت متوجه اقدام خائنانه او شد به کوفه احضار کرد و زندانی کرد و او که در واقع به عنوان یک مفسد اقتصادی شناخته میشد از زندان گریخت و به سوی معاویه رفت و در مسیر خود در شهر رقه اشعاری سرود و ضمن آن امیرالمومنین علیه‌السلام را نکوهش کرد. وقتی که اشعار او به حضرت رسید امیرالمومنین علیه السلام او را نفرین کرد اگرچه این فرد جرمش سیاسی نبوده و اقتصادی بوده اما تبدیل به یک عنصر مخالف سیاسی شد.